Có nhiều phương pháp xét nghiệm khác nhau được sử dụng để xác định xem bạn có nhiễm HIV hay không, bao gồm: xét nghiệm kháng thể (Ab), xét nghiệm kháng nguyên/kháng thể ( Combo Ab/Ag) và xét nghiệm axit nucleic (PCR RNA hay NAT). Không có xét nghiệm nào trong số này có thể phát hiện HIV ngay sau khi nhiễm bệnh được. Khoảng thời gian từ khi phơi nhiễm HIV đến khi xét nghiệm có thể phát hiện ra vi-rút được gọi là giai đoạn cửa sổ.
1.Xét nghiệm kháng thể ( xét nghiệm HIV thế hệ III)
Xét nghiệm này tìm kháng thể kháng HIV trong máu của bạn. Kháng thể là một protein mà cơ thể bạn sẽ sinh ra để chống lại virus. Mỗi loại virus khác nhau, cơ thể sẽ tạo ra một loại kháng thể khác nhau.
Xét nghiệm ELISA được sử dụng rộng rãi nhất theo phương pháp này. Đây là loại xét nghiệm sàng lọc HIV phổ biến nhất. Chúng có thể phát hiện kháng thể immunoglobulin G (IgG) và kháng thể immunoglobulin M (IgM), nhưng không phát hiện kháng nguyên virus p24. Hiện nay, xét nghiệm kháng thể đang dần được thay thế bởi xét nghiệm kháng nguyên/kháng thể vì thời gian cửa sổ ngắn hơn.
Hướng dẫn HIV của Vương quốc Anh nêu rõ rằng 60 ngày là khoảng thời gian cửa sổ cho các xét nghiệm kháng thể trong phòng thì nghiệm ( bằng máy )
2.Xét nghiệm kháng nguyên/kháng thể ( xét nghiệm HIV thế hệ IV)
Xét nghiệm này tìm kiếm cả kháng thể và kháng nguyên của virus HIV. Kháng nguyên của HIV-1 được gọi là p24 là phần của virus và có thể phát hiện được trong máu trước khi kháng thể được tạo ra.
Xét nghiệm này sử dụng một mẫu huyết tương hoặc huyết thanh của người bệnh. Xét nghiệm có thể phát hiện kháng thể immunoglobulin G (IgG), kháng thể immunoglobulin M (IgM) và kháng nguyên p24. Các xét nghiệm thường được sử dụng thuộc loại này bao gồm Elecsys HIV Combi PT , ARCHITECT HIV Ag/Ab Combo và GS HIV Combo Ag/Ab EIA
Hướng dẫn HIV của Vương quốc Anh nêu rõ rằng 45 ngày là khoảng thời gian cửa sổ cho các xét nghiệm kháng nguyên/kháng thể trong phòng thí nghiệm ( bằng máy )
Tìm hiểu thêm về xét nghiệm Ab/Ag:XÉT NGHIỆM HIV COMBO AB/AG – Nguoibantot.com
3.Xét nghiệm axit nucleic ( NAT )
Xét nghiệm này tìm dấu vết di truyền của virus HIV (thường là RNA) trong máu. Xét nghiệm này thường dùng để xác định tải lượng virus của người nhiễm HIV. Vì xét nghiệm này đắt tiền nên nó không được sử dụng để sàng lọc thông thường, nhưng nó có thể được sử dụng trong một số trường hợp để nghi ngờ nhiễm HIV cấp tính và làm xét nghiệm khẳng định. FDA chỉ chấp nhận RNA APTIMA HIV-1 là xét nghiệm NAT duy nhất, xét nghiệm này cần ít nhất 3 giờ để xử lý mẫu bệnh phẩm.
Hướng dẫn HIV của Vương quốc Anh ghi rõ, 33 ngày là thời gian cửa sổ của xét nghiệm NAT và các xét nghiệm PCR.
Tìm hiểu thêm về NAT : XÉT NGHIỆM HIV PCR RNA (NAT) – Nguoibantot.com
4.Xét nghiệm nhanh ( que test )
Hiện nay, phương pháp này được sử dụng rất phổ biến vì dễ tiếp cận và đảm bảo tính riêng tư. Các xét nghiệm này thường có thể phát hiện kháng thể immunoglobulin G (IgG), kháng thể immunoglobulin M (IgM) và một số có thể phát hiện được cả kháng nguyên p24 của HIV-1. Tuy nhiên, do mẫu máu được lấy từ đầu ngón tay khác với máu từ tĩnh mạch, và sự hạn chế về mặt kỹ thuật so với xét nghiệm trong phòng thí nghiệm, nên thời gian cửa sổ của các xét nghiệm này lâu hơn.
Các xét nghiệm thường được sử dụng thuộc loại này bao gồm OraQuick Advance Rapid HIV ½ , alere determine hiv-1/2, abbott determine hiv 1/2 ag/ab combo.
Hướng dẫn của Vương quốc Anh nêu rõ rằng 90 ngày là khoảng thời gian cửa sổ cho tất cả các xét nghiệm nhanh, tại chỗ.
Có 0,5% những người nhiễm HIV có khả năng ức chế sự phát triển của virus. Họ được gọi là những người kiểm soát ưu tú. Mức virus của họ thấp hơn mức phát hiện của NAT và sẽ cho kết quả âm tính. Tuy nhiên, cơ thể họ vẫn có kháng thể HIV và vẫn cho kết quả dương tính khi xét nghiệm bằng phương pháp xét nghiêm Ab hoặc Combo Ab/Ag.
Tài liệu tham khảo : What is the window period for HIV testing? | aidsmap
